1) Özel esaslar uygulamasının amacı nedir?


Hazineye intikal etmemiş hayali olarak oluşturulmuş gerçek bir yüklenime dayanmayan tutarların KDV iadesi olarak ödenmesinin önlenmesi amaçlanmaktadır.


2) Hangi belgeler nedeniyle özel esaslar uygulanır?


Katma Değer Vergisi Genel Uygulama Tebliğinin,


a) (lV/E-1.2) bölümünde açıklanan fatura ve benzeri belgelerin sahte veya yanıltıcı olması,
b) (lV/E-8) bölümünde açıklanan iadeye esas diğer belgelerin sahte veya yanıltıcı olması,
c) (lV/9.2) bölümünde açıklanan defter ve belgelerin ibraz edilmemesi durumlarında mükellefler hakkında özel esaslar hükümleri uygulanır.


3) Olumsuz rapor nedir?


Olumsuz rapor, Tebliğin (IV/E/3) ve (IV/E/4) bölümlerinde belirtilen hususları içeren ve iade taleplerinin özel esaslara göre yerine getirilmesine neden olan rapordur.
Mükellefler hakkında sahte belge veya muhteviyatı itibarıyla yanıltıcı belge düzenledikleri ve/veya kullandıkları konusunda belirlemelerin yer aldığı vergi incelemesine yetkili olanlarca düzenlenen tüm raporlar “olumsuz rapor” sayılır.


4) Olumlu rapor nedir?


Vergi incelemesine yetkili olanlarca mükellefin incelenen döneme ait KDV beyannamesi ile beyan ettiği tüm işlemlerini kapsayacak şekilde düzenlenmeleri ve olumlu olmaları kaydıyla “olumlu rapor” olarak değerlendirilir.


KDV iade uygulamaları bakımından bir raporun “olumlu rapor“ sayılabilmesi için, iade hakkı doğuran işlem dolayısıyla yüklenilen vergiler ve iade hakkı doğuran işlemin gerçekleştiği (beyan konusu edildiği) döneme ait “Bu Döneme Ait İndirilecek KDV” tutarında sahte belge veya muhteviyatı itibarıyla yanıltıcı belgeden kaynaklı herhangi bir indirimin olmaması gerekir.


5) Yeminli Mali Müşavirler tarafından düzenlenen raporlar özel esaslar uygulamasında kullanılabilir mi?


Yeminli Mali Müşavirler tarafından düzenlenen raporlar “olumlu veya olumsuz rapor” olarak değerlendirilmez.


6) Özel esaslar kapsamına hangi mükellefler alınır?


a) 213 sayılı Kanunun (153/A) maddesi kapsamına giren mükellefler,
b) Sahte belge veya muhteviyatı itibarıyla yanıltıcı belge düzenleme fiiline iştirak eden mükellefler de dâhil olmak üzere sahte belge veya muhteviyatı itibarıyla yanıltıcı belge düzenleme ya da kullanma konusunda haklarında “olumsuz rapor” veya “olumsuz tespit” bulunan mükellefler,
c)Sahte belge veya muhteviyatı itibarıyla yanıltıcı belge düzenleme konusunda haklarında “olumsuz rapor” bulunan mükelleflerin
– raporun ait olduğu dönemdeki ortakları,
– kanuni temsilcileri,
– bunların kurdukları veya ortak oldukları mükellefler ile
– kanuni temsilcisi oldukları mükellefler,
d) -Haklarında beyanname vermeme,
– Defter ve belge ibraz etmeme ve
-Adresinde bulunamama konusunda tespit bulunan mükellefler,
e) Haklarında KDV yönünden ihtiyati tahakkuk veya ihtiyati haciz uygulanan mükellefler.


7) Sahte belge veya muhteviyatı itibarıyla yanıltıcı belge düzenleme/kullanma raporu nedir?


Mükellef hakkında yapılan inceleme ile sahte belge veya muhteviyatı İtibarıyla yanıltıcı belge;
-düzenlediği tespit edilen rapora düzenleme raporu,
-kullandığı tespit edilen rapora kullanma raporu denilir.


8) Sahte belge veya muhteviyatı itibarıyla yanıltıcı belge düzenleme/kullanma tespiti nedir?


Sahte belge veya muhteviyatı itibarıyla yanıltıcı belge düzenleme tespiti, bir mükellefin sahte belge veya muhteviyatı itibarıyla yanıltıcı belge düzenlediğinin diğer kişi, işletme veya kurumlar hakkında yapılmakta olan araştırma ve incelemeler sırasında yahut yetkili makamların yazıyla veya elektronik ortamda bildirmesi üzerine vergi dairesinin ıttılaına girmesidir.


Sahte belge veya muhteviyatı itibarıyla yanıltıcı belge kullanma tespiti, sahte belgelerde veya muhteviyatı itibarıyla yanıltıcı belgelerde yer alan KDV’nin indirim konusu yapıldığının tespit edilmesidir.


9) Özel esaslara tabi olan mükelleflerin iade talepleri nasıl yerine getirilir ve genel esaslara dönüş şartları nelerdir?


a) 213 sayılı Kanunun (153/A) maddesi kapsamına giren mükellefler,


İade talepleri münhasıran vergi inceleme raporu sonucuna göre yerine getirilir. Haklarında düzenlenen raporlara dayanılarak tesis edilen işlemlerin yargı kararı ile iptali veya özel esaslar kapsamına alındıkları dönemi takip eden takvim yılı başından itibaren yedi yıl geçtikten sonra genel esaslara dönerler.


b) Haklarında düzenleme konusunda “olumsuz rapor” bulunan mükellefler,


Haklarında sahte belge veya muhteviyatı itibarıyla yanıltıcı belge düzenlediği konusunda olumsuz rapor bulunanların iade talepleri,
– Sahte belge düzenleyenler için beş kat,
– Muhteviyatı itibarıyla yanıltıcı belge düzenleyenler için ise dört kat teminat karşılığında,
-Teminat gösterilmemesi halinde vergi inceleme raporu sonucuna göre yerine getirilir.
-Yapılan tarhiyatın yargı kararları ile terkin edilmesi,
-Tarhiyatları (kesilecek ceza ve hesaplanacak gecikme faizi dâhil) ödemeleri veya tamamına teminat göstermeleri ve yapılan inceleme sonucunda düzenlenen olumlu raporun intikal etmesi,
-Özel esaslar kapsamına alınılan dönemi takip eden vergilendirme döneminden itibaren sahte belge düzenleme fiilinde beş yıl, muhteviyatı itibarıyla yanıltıcı belge düzenleme fiilinde dört yıl geçmesi hallerinde genel esaslara dönüş gerçekleşir.


c) Haklarında kullanma konusunda “olumsuz rapor” bulunan mükellefler,


Haklarında SB/MİYB kullanma olumsuz raporu bulunan mükelleflerin,
– Sahte belge kullanımında dört kat,
– Muhteviyatı itibarıyla yanıltıcı belge kullanımında ise üç kat, teminat karşılığında,
-Teminat gösterilmemesi halinde münhasıran vergi inceleme raporu sonucuna göre yerine getirilir.
-İndirim hesaplarından çıkarmak suretiyle beyanlarını düzeltmeleri,
-Tarhiyatın yargı kararıyla terkin edilmesi,
-Vergi ve buna ilişkin gecikme faizi ile cezanın ödenmesi veya bunların tamamına teminat gösterilmesi,
-Özel esaslar kapsamına alınılan dönemi takip eden vergilendirme döneminden itibaren;
-Sahte belge kullanma fiilinde dört yıl,
-Muhteviyatı itibarıyla yanıltıcı belge kullanma fiilinde üç yıl geçmesi,
halinde genel esaslara dönerler.


d) Haklarında olumsuz rapor düzenlenen mükelleflerin ortakları, kanuni temsilcileri, bunların kurdukları veya ortak oldukları mükellefler ile kanuni temsilcisi oldukları mükellefler,


Haklarında SB/MİYB düzenlediği konusunda olumsuz rapor veya tespit bulunan mükelleflerle ilgili olarak Tebliğin SB/MİYB düzenleme raporu ve tespiti bölümlerinde yer alan düzenlemeler uygulanır.
-Haklarında SB/MİYB düzenlediği konusunda rapor veya tespit bulunanların genel esaslara dönüşü, bunların da genel esaslara dönüşünü sağlar.
-Düzenlenen olumlu rapor genel esaslara dönüşü sağlar.
SB/MİYB kullandığı konusunda haklarında olumsuz rapor veya tespit bulunan veya düzenleme haricinde diğer olumsuz tespitlerden biri bulunan mükelleflerin ortaklarının, kanuni temsilcilerinin, bunların kurdukları veya ortağı oldukları mükelleflerin kendileri hakkında olumsuz rapor veya tespit bulunmaması koşuluyla genel esaslara göre yerine getirilir.


e) Haklarında düzenleme konusunda “olumsuz tespit” bulunan mükellefler,


Haklarında SB/MİYB düzenlediği konusunda tespit bulunan mükelleflerin iade talepleri;
-Sahte belge düzenleme tespitinde dört kat,
-Muhteviyatı itibarıyla yanıltıcı belge düzenleme tespitinde ise üç kat, teminat karşılığında, teminat gösterilmemesi halinde münhasıran vergi inceleme raporu sonucuna göre yerine getirilir.
SB/MİYB düzenleme tespiti kapsamında özel esaslara tabi tutulan mükellefler,
İnceleme sonucunda düzenlenen raporun olumlu olması,
Tesis edilen işlemlerin yargı kararıyla iptal edilmesi,
Özel esaslar kapsamına alınılan dönemi takip eden vergilendirme döneminden
İtibaren;
sahte belge düzenleme tespitlerinde dört yıl,
muhteviyatı itibarıyla yanıltıcı belge düzenleme tespitlerinde üç yıl geçmesi,
halinde genel esaslara dönerler.


f)Haklarında kullanma konusunda “olumsuz tespit” bulunan mükellefler,


-Verilen 15 günlük süre içerisinde belgenin gerçekliğini ve doğruluğunu ispat etmeleri,
-Söz konusu belgelerde yer alan KDV tutarlarını indirim ve iade hesabından
çıkarmaları,
-SB kullanma tespitlerinde üç kat,
-MİYB kullanma tespitlerinde iki kat
teminat gösteren mükelleflerin geri kalan iade talepleri genel esaslara göre sonuçlandırılır. Teminat gösterilmemesi veya tenzil yapılmaması halinde vergi inceleme raporuna göre yapılır.


10) KDV beyannamesi verilmemesi durumu özel esaslar uygulamasına girer mi?


Birden fazla döneme ilişkin KDV beyannamesini vermeyen mükellefler özel esaslara tabi tutulur. Beyanname verilmeyen dönemlere ilişkin iade talebinde bulunulması mümkün değildir.
Beyanname verdikleri dönemlere ilişkin iade talepleri münhasıran vergi inceleme raporu sonucuna göre yerine getirilir.
Verilmeyen beyannamelerin usulüne uygun olarak verilmesi durumunda, mükellefin iade talepleri genel esaslara göre yerine getirilir.


Haklarında, tarh zamanaşımı öncesi dönemlere ilişkin olarak beyanname vermeme tespiti bulunan mükelleflerin iade talepleri, tarh zamanaşımının dolduğu tarihten itibaren genel esaslara göre yerine getirilir.


11) Defter Belge İbraz Etmeme ve Özel Esaslar Uygulaması


Vergi incelemesine yetkili olanlarca veya takdir komisyonlarınca ibrazı istenen, defter ve belgelerin mücbir sebep sayılan haller dışındaki nedenlerle KDV mükellefleri tarafından ibraz edilmemesi durumunda, mükellef özel esaslar kapsamına alınır.


Faaliyetini sona erdirenlerin kullanılmayan belgelerini iptal edilmek üzere ibraz etmemesi de bu kapsamdadır.
Mücbir sebep sayılan haller dışındaki nedenlerle defter ve belgelerini ibraz etmedikleri konusunda tespit bulunanların, tespitin ilgili olduğu döneme ait iade talepleri defter ve belgeleri ibraz etmedikleri sürece yerine getirilmez.


Diğer dönemlere ait iade talepleri ise iki kat teminat karşılığında veya münhasıran vergi inceleme sonucuna göre yerine getirilir. Teminat vergi inceleme raporu sonucuna göre çözülür.


Defter ve belgelerini daha sonra ibraz eden mükellefin genel esaslara dönüşü sağlanır ve iade talepleri genel esaslara göre yerine getirilir.


Haklarında, tarh zamanaşımı öncesi dönemlere ilişkin olarak defter belge ibraz etmeme tespiti bulunan mükelleflerin iade talepleri, tarh zamanaşımının dolduğu tarihten itibaren genel esaslara göre yerine getirilir.


12) Adresinde bulunamayan mükellefler hakkında özel esaslar uygulanır mı?


Bilinen adresinde bulunmayan mükellefler, özel esaslara alınırlar.
Adreslerinde bulunmadıkları konusunda haklarında tespit bulunanların iade talepleri, tespitin yapılmasından itibaren münhasıran iki kat teminat karşılığında veya vergi inceleme raporu sonucuna göre yerine getirilir.
Teminat vergi inceleme raporuna göre çözülür.
Mükellef, adresinin tespiti veya kendi başvurusuna istinaden yapılan yoklamada adresinde veya yeni bildirdiği adreste bulunması durumunda, adreste bulunma tarihi itibarıyla genel esaslara alınır ve bu tarihten itibaren, iade talepleri genel esaslara göre yerine getirilir.


13) Özel esaslar kapsamına alınan mükellefler işlemlerinin gerçekliğini nasıl ispat edebilirler?


Kendileri hakkında olumsuz rapor veya olumsuz tespit bulunmamakla birlikte alım yaptıkları mükellefler hakkında olumsuz rapor veya olumsuz tespit bulunan mükelleflere söz konusu belgelerin gerçekliğine yönelik deliller ileri sürme imkânı verilir.
Söz konusu karşı deliller inceleme veya araştırmaya konu iş, işlem ve belgelerle ilgili olmalı ve bir yazı ile idari makama ibraz edilmelidir.


İleri sürülen delillerin işlemin gerçekliğini göstermesi halinde özel esaslar uygulanmaz.
İşlemin tarafları, ilgililer ve mükelleflerin, delillerini bir rapora bağlamak suretiyle ve işlem ve belge ile ilgili olmak koşuluyla ileri sürmeleri gerekir.


Sınırlandırıcı olmamak kaydıyla belgenin gerçekliğini ve doğruluğunu ispatta aşağıdaki deliller kullanılabilir:


a)İşlem bedelinin ödendiğinin belgelendirilmesi:


-Ödeme, iade talebinde bulunan mükellef tarafından ödemeyi tevsik eden belge aslı veya noter onaylı örneği ile,
-5411 sayılı Bankalar Kanunu hükümlerine göre faaliyette bulunan bankalar vasıtasıyla,
-6102 sayılı Türk Ticaret Kanununun 785 inci maddesinin (1) numaralı fıkrası kapsamında düzenlenen çekler ile,
-İnternet bankacılığı yoluyla yapılan ödemelerde, banka dekontu yerine ilgili banka şubesi tarafından onaylı internet çıktıları ya da mükellefler tarafından ödeme yapılan bankalardan alınan onaylı hesap ekstreleri ile,
-Ödeme, kredi kartı (iade talebinde bulunan kişi veya kuruma ait), tapu devri, kamu kurum ve kuruluşları aracılığıyla (ön ödeme avansı şeklinde kamu kurum ve kuruluşlarının veznesine ödeme gibi) yapılmak suretiyle de
tevsik edilebilir.
Ödemenin PTT yoluyla yapıldığı durumlarda, ödeme sırasında düzenlenecek belge, (satıcının veya adına hareket edenlerin adı-soyadı ile banka hesap numarası ve vergi kimlik numarası doğru olarak yazdırılmak kaydıyla) ödemeyi tevsik eden delil olarak ileri sürülebilir.


b) Taşıma, yükleme, boşaltma, depolama, ambalajlama, ve benzeri işlemlerin yapıldığına yönelik belgeler, sigorta belgesi, vergi, resim, harç, pay, fon gibi ödemeler yapılmışsa bu ödemelere ait belgeler işlemin gerçekliğinin tevsikinde delil olarak kullanılabilir.